Kaynağını Kur'an ve sünnetin ruhundan alan İslâm Tasavvufu, Muhammedî bir ifade ile: "İslâm'dan İman'a, İman'dan da ihsâna doğru" yükselen bir mü'minin gönül iklimindeki manevî terakkinin adıdır. Gaye İslâm'ı bütün safvet ve hassasiyeti ile "Allah ve Rasulü'nün ahlâkına uygun bir biçimde yaşamaktır

Tasavvufî hayat, gerçek İslâm inancının derinliği ve dinamizmini, Peygamber Efendimiz (s.a.s.), Ashab-ı Kiram ve ilk dönem Müslümanlarında olduğu gibi sosyal faaliyet ve mücahede için gerekli gönül zenginliğini ve ruhî donanımını sağlar.

Tasavvuf, tüm devirlerde olduğu gibi, hatta onlardan da fazla, 21. yüzyılın şu stresli, sinirli, gerilimli, bunalımlı, şüpheci, aceleci, dertli, hasta ve bedbaht insanında "nerede" diye gece gündüz aradığı, yalan yanlış şeylerden sağlamaya çalıştığı gerçek mutluluğun ilâhî yolu ve anahtarıdır.

 

 

Es-Seyyid Osman Hulûsi Ateş Efendi;

Garazsız hem ivazsız, hizmet et her cânlıya
Kimsesizin düşkünün ayağı ol eli ol1

demek suretiyle tüm hayatını ilâhî bir aşkla Allah'a, O'nun en büyük eseri olan insana ve insanlığa adamış, halka hizmeti Hakk'a hizmet olarak görmüş, her yönüyle insanlığa örnek teşkil etmiş, ömrü boyunca alışverişini yalnızca Hakk'la yapmış, O'ndan bir an bile gâfil ve habersiz olmamanın hesabı içinde yaşamış bir gönül sultanıdır.  

 

Riyâ, fesad ve nifak gibi ikiliklerden, her türlü dünyevî düşüncelerden sıyrılarak, kalemi, kelamı, dergâhı, Divân'ı, Mektûbât'ı ve Hutbeleri ile bağlılarının ve sevenlerinin kulağına hakikat sesini fısıldayıp; fikrini, zikrini, zihnini, sohbetini ve inancını, yağmalanan bal kovanı gibi toplumun istifadesine sunmuştur. Asrımızın önemli sûfilerinden olan Osman Hulûsi Efendi, büyük bir gönül insanı olarak göze çarpar. Yaptığı hizmetlerle de değerli bir yere sahiptir.

 

Osman Hulûsi Efendi, babası Şeyhzâdeoğlu sülalesinden Hasan Feyzî Efendi vasıtasıyla Hz. Hüseyin (r.a)'e ve Hz. Peygamber (s.a.s)'e, yine annesi Fatıma Hanım kanalıyla da meşayihden Tâceddin-i Veli (k.s)'ye, oradan da Hz. Hüseyin (r.a) vasıtasıyla Hz. Peygamber (s.a.s)'e ulaşan asil bir "Seyyid"dir. 36. kuşaktan Hz. Peygamber (s.a.s)'in nesl-i pâkinden bir torun olan es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi 12. kuşaktan da "Somuncu Baba" namıyla ma'rûf Şeyh Hamîdüddin-i Veli (k.s)'nin torunudur.

 

 Muhammed Mustafâ'dır cedd-i pâki
Hulûsî bunların hep pây-ı hâkî2

şeklindeki mısraları O'nun asaletine ve içinde yetiştiği mes'ud yuvaya işaret etmektedir. Küçük yaşlarda sohbet meclislerine de devam eden Osman Hulûsi Efendi, kemalâttaki fevkalade hâlleriyle etrafındaki insanları hayretler içerisinde bırakmış, zamanla toplum içinde sayılan ve sevilen bir şahsiyet olmuştur.

 

1945 yılına kadar Somuncu Baba Camii İmam Hatipliği'ni devam ettiren, Es-Seyyid Hatip Hasan Feyzi Efendi, Darende'deki tifo salgınına yakalanarak (h.1365/m.1945) yılında âlem-i cemale intikal eylemişlerdir. Şeyh Hamid-i Veli Camii İmam-Hatipliği görevini bu tarihten itibaren 1987 yılına kadar Osman Hulûsi Efendi deruhte etmiştir. Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi ilme ve ilim adamlarına gereken önemi ve ilgiyi gösteren bir zât idi. Kendisi de ilim sahasında fetvaya muktedir bir seviyeye erişmiş ve verilen vehbî ilimle de bütün ilimlere vâkıf olmuştur. Bu hasletlerle şeriat, tarikat, hakikat ve ma'rifet ilimlerinde derinleşmiştir. Çevresindekilerin anlattıklarına göre "hüsn-i ahlâk, her kemâlin fevkindedir" diyerek bu sözü kendilerine düstur edinmiş ve daha büluğ çağına gelmeden kendisi de güzel ahlâkın timsali olmuştur. Daha o zamanlar müşahade makamına erişmiştir.

 

Zamanın şartlarına göre, ilkokuldan sonra resmî bir öğrenim görme imkanı bulamamış ise de, o zekâsı, mantığı ve babasının gayretiyle kendisini sürekli yenilemesini bilmiş; Arapça, Farsça ve Edebiyat bilgisini ilerletmiş; bunları da şiirlerinde usta ve kıvrak bir üslup ile kullanma seviyesine gelmiştir. İlim öğrenmeye ve kitaba olan merakı, O'nun gözlerini çevredeki kağıt parçalarına mıhlamıştır. Bir defasında Darende'deki bir leblebicinin kıymetli bir kitabın yapraklarını satış için külah olarak kullandığını görünce, onu almak istemiş ve cebinde yeterli para olmadığını fark edince, hemen evine dönmüş, kıymetli bir eşyasını satarak kitabı satın almıştır.4 İşte bu olay da onun ilme, kültüre, irfana olan tutkusunu gösterir. Yeri ve zamanı gelince evindeki hayvanını bile satarak elde ettiği kitaplardan "Hacı Hulûsi Ateş, Şeyhzâdeoğlu Özel Kitaplığı"nı kurmuştur. Bu kütüphanede el yazması, taş baskısı, çeşitli dil ve konularda bir çok eserler mevcuttur. Doğunun kültür hazinesi olarak da bilinen kütüphanesi, akademik çevreler tarafından sıkça ziyaret edilen mekanlardandır. Yazma eserleri antika değerinde olup bir başka nüshası bulunmayan ya da az bulunan eserler de mevcuttur. Muhyiddin-i Arabî gibi birçok şahsiyetin kendi el yazması olan eserleri, araştırmacı ve akademisyenlerin dikkatini çekmektedir. Ecdattan Darendeli Bakâi'nin Kerbela olayını nazmen anlattığı el yazması eser de bunlardan biridir. Bu değerli kitapları temin ederken Osman Hulûsi Efendi büyük fedakârlıklarda bulunmuştur.

 

Daha gençlik yıllarında beldesinin her türlü problemi ile ilgilenmiş, bizâtihi kendi gayretleriyle elektrik, su, köprü ve yol gibi hizmetlerin yapılmasında öncü olmuş ve gayret göstermiştir.

Çocukluğu ve gençliğinde çok iyi bir güreşçi ve yüzücü olduğu söylenen Osman Hulûsi Efendi, babası tarafından geçimini temin etmesi için bir marangoz yanına çırak verilmiştir. Hatta Şeyh Hamîd-i Veli Camii'nin çatısını bizzat yapacak derecede ağaç işçiliği hünerini geliştirmiştir. Ayrıca özel kitaplığındaki yazma ve basma kitapları bizzat ciltleyecek kadar mahir bir ciltçi ve iyi bir şirâze örücüsü idi. Mühür kazımak, matbaacılık, dizgi, baskı ve oymacılıkta da uzman olduğu bilinen Osman Hulûsi Efendi'nin6 sanatkâr bir kişiliğe, ince bir ruh yapısına ve iyi bir estetik anlayışına sahip olduğu anlaşılmaktadır. Onun bu hünerini, Hz. Peygamber (s.a.s)'in şu hadisine bağlılığının bir tezahürü olarak yorumluyoruz.
Mikdam b. Ma'dikerb'ten rivayet edildiğine göre Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurmuştur: "Hiç kimse el emeğiyle yediğinden daha hayırlı bir şey yemez. Allah'ın Nebisi Davud (a.s.) kendi el emeğinden yerdi."7

İşte Hz. Muhammed (s.a.s)'e olan teslimiyetinin tezahürü, hem de Hz. Rasulullah (s.a.s)'ın soyuna mensup bir zatın hiç kimsenin artığına muhtaç olmadan yaşaması gerektiğinin işareti; hem de kendilerinin toplum hayatından kopuk değil, içtimaî hayatla iç içe bir irşad anlayışına sahip olduklarının bir göstergesi şeklinde düşünmek gerekir.

"Allah indinde amellerin en hayırlısı az da olsa devamlı olanıdır. (Peygamber de) bir işi yaparken tam yapardı"8 hadisindeki manaya uygun olarak, Osman Hulûsi Efendi, söylediğini güzel söylemiş, yaptığını güzel ve tam yapmış, baktığına güzel nazar etmiş, böylece çevresinde hâli, kâlî ve nazarı ile gittikçe genişleyen bir sevgi ve hizmet halkası oluşmuştur.

 

Dolu ve meşakkatli bir hayat süren Osman Hulûsi Efendi, hayatları boyunca İslâm'a kuvvetle yapışmış, ondan taviz vermemiştir. Daha çocuk denilecek yaşta iken, Tarikat-ı Nakşibendiyye meşâyihlerinden İhramcızâde İsmail Hakkı Toprak Efendi (k.s)'ye intisab etmiş ve daha küçük yaşta bu maneviyat üstadının hizmetinde bulunmuştur. Mürşidi de onu çalışkanlığı, ahlâkı, fazileti, anlayışı ile zaman zaman takdir etmekten geri durmamıştır.

2 Ağustos 1969'da irtihâl eden İsmail Hakkı Toprak (k.s) Efendi'nin birçok sohbetinde işaret buyurmasıyla manevî irşat vazifesini Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi yürütmeye başlamıştır. Hatta İsmail Hakkı Efendi (k.s)'nin cübbe, gözlük, asa, heybe, saat, nüfus cüzdanı gibi birçok şahsi eşyaları da muhafazası için aynı zamanda manevî vârisi olması hasebiyle Hulûsi Efendi'ye intikal ettirilmiştir. Bu kıymetli ve manevî değer arzeden eşyalar H. Hulûsi Ateş Şeyhzadeoğlu Kitaplığında özel bir bölmede muhafaza edilmektedir.

 

 

Osman Hulûsi Efendi, Hacı Naciye Hanımla 19.02.1938 tarihinde evlenmişlerdir.9 Elli iki yıl süren bu mes'ud izdivaçdan geriye çok güzel hatıralar kalmıştır. Osman Hulûsi Efendi'nin muhterem zevceleri Hacı Naciye Hanım; 1940'lı yıllarda bütün memleketin yokluk içerisinde olduğu günlerde bile Müslüman-Türk ailesinin kadirşinas, misafirperverlik örneğini gösterip bütün güçlüklere, zorluklara karşı fedakarlıkta bulunarak her türlü hizmete büyük bir iştiyakla gönül vermiştir. Böylelikle de Osman Hulûsi Efendi'nin hitabıyla "Hacı Hanım" binlerce gönül dostlarının da "Hacı Vâlidesi" olmuşlardır. Genelde tarihe baktığımızda önder şahsiyetlerin, ailesi, akrabaları ve etrafındakilerin tam bir uyum hâlinde oldukları görülür.

Bu evlilikten Osman Hulûsi Efendi'nin, 10 tane evlatları dünyaya gelmiştir. Bunlardan beş tanesi erkek, beş tanesi de kız çocuğudur. Çocuklarından ikisi doğduğunda, ikisi 1986 yılında geçirmiş oldukları bir trafik kazasında, bir kızı  1995 yılında, bir diğer oğlu da 2006 yılının mart ayında vefat etmişlerdir.

Çocukların hepsinin doğum tarihlerini cep defterine gün, ay ve yılıyla ayrı ayrı kaydederken "Yavrucuğum.......veladeti" ibaresini kullanan Osman Hulûsi Efendi evlatlarına karşı çok merhametli ve latif davranmıştır. Hepsinin İslâm'a uygun yetişmeleri için ellerinden gelen tüm çabayı sarfetmiştir. Hatta çocuklarına Kur'an-ı Kerim okumalarını bizâtihî kendisi öğretmiştir. Dinî bilgilerini ikmal etmeleri nisağlamıştır. Kız çocuklarını eve gelen hanım misafirlere, erkek evlatlarını da erkek misafirlere hizmet hususunda yönlendirip yetiştirmiştir.10

Çeşitli sohbet ortamlarında "Hamid'imizi yetiştiriyoruz" veya "Ecdadımız Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri'ne ve ihvana hizmet etmek üzere Hamid'imin yetişmesi için çalışıyoruz, inşaallah" buyuran Osman Hulûsi efendi mahdumu H. Hamidettin Ateş'in yetişmesine özel gayret göstermiştir. Osman Hulûsi Efendi'nin 14 Haziren 1990 tarihinde  vefatından sonra Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Vakfı Genel Başkanı olarak yürütülecek hizmetler H. Hamideddin Efendi'nin uhdesine tevdi edilmiştir.

H. Hamideddin Efendi, Osman Hulûsi Efendi'nin arzu ettiği, ancak hayatta iken gerçekleştiremediği bir çok eseri kısa bir zaman içerisinde gerçekleştirmiştir. Vakıf hizmetlerinin yaygınlaştırılması, her türlü sosyal faaliyetin genişletilmesi için gayretler göstermiştir.

 

 

1914'te başlayan hayat yolculuğu 1990'da sona ermiş, 76 yıllık ömründe bir insanın yapması hayli güç işleri başararak gerçek âlemine göçmüş; geride büyük eserler bırakmış, sadaka-i cariyeler ihdas etmiş; bugün olduğu gibi kimbilir ilerde daha nice hayırlı ve mutlu günlerin yaşanılmasını sağlayacak olan bir kişi.

Gönlünü Allah sevgisiyle doldurmuş ve bu sevginin, insanı gerçek manada sevmekten geçeceğine inanmıştı. O, insanı sevmenin; insanı insan olma şuuruna sahip olgun birer kişi hâline getirmekle, kemal sahibi yapmakla, ilim ve irfan ehli olmasını sağlamakla mümkün olacağına âdeta iman etmiş bir kişiydi. O hayatının büyük bir bölümünü ilme, irfana adayarak, bizzat insanı eğiterek geçirmiş; Hak rızasını ilim, irfan ve irşadda arayıp bulmuş bir bilge kişiydi. Çok sayıda ilim ve irfan hizmetinde bulunmuştu. Bu işlere verdiği önemin bir belirtisi de kendisinden sonra da onun eğitiminden, rahlesinden, dersinden meşk almış kişilerin onun yolundan gitmiş olmalarıdır. Onlar O'nun istediği şekilde şu anda olduğu gibi ilerde de nice ilim ve irfan yuvaları kuracak ve O'nun ruhunu şâd edeceklerdir.11

Kur'an ve Sünnete göre iyi insan, insanlara faydalı olan, onlara güzel davranan, salih amellerde bulunan; bütün davranışlarında doğruluktan ayrılmayan;16  insanlara iyiliği emredip, kendisini unutmayan;17 kötülüğü iyilikle savan;18 kendisi için istediğini, kardeşi için de arzulayan;19 kendi kusurlarıyla meşgul olup, başkalarının dertleriyle ilgilenen, kimsenin gönlünü kırmayan ve kırılmayan bir kimsedir. İşte Osman Hulûsi Efendi'nin Divân'ında bu husus Yunus'u hatırlatan şu mısralarla anlatılmıştır:

Nakşibendi tarikatının Halidiyye kolu mürşitlerinden İsmail Hakkı Toprak Efendi(K.S), Rumi.1296 – Miladi 1880 tarihinde Sivas'ın Örtülüpınar Mahallesi'nde dünyaya gelmiştir. Babası Hüseyin Hüsnü Bey, Sivasta kolağasıdır. Halk arasında Nilli Hatun diye maruf olan annesi Ayşe Hanım, zamanın Nakşibendi büyüklerinden Seyyid Mustafa Haki Efendi'ye intisaplı Medineli bir seyyidedir.

Sivas nüfus idaresinden 1.4.1949 tarihinde alınan nüfus cüzdanında; Baba adı, Hacı Hüseyin anne adı, Hacı Aişe olarak kayıtlıdır.

Sivas Çifte Minare'deki ilk tahsilinden sonra rüştiyeyi bitirmiş, ardından medrese tahsilini aynı yerde bulunan Şifaiyye Medresesi'nde yapmıştır. Arapça ve Farsça'ya anadili gibi vakıf olan İsmail Hakkı Efendi, kendilerini ilmi sahada, bilhassa dini ilimlerde yetiştirmiştir. Tahsilinin ardından askerlik görevini Kurtuluş savaşı yıllarında kol komutanı olarak maiyetindekilerle birlikte Suşehri'ne cephane taşımak suretiyle yerine getirmiştir.

 

 

Sivas'ta bulunan Kadiri büyüklerinden Arap Şeyh ile Halveti Mur Ali Ali Baba ile manevi münasebetleri olmuş ve sonunda Tokat'lı Seyyid Mustafa Haki Efendiyle tanışarak tam bir teslimiyet içinde tasavvufi aleme girmiştir. İsmail Hakkı Toprak Efendi Tokat'ta Müskirat memurluğu, Sivas'ta Düyun-i Umumiye Memurluğu ve Cedid Tuzlasında Müdürlük yapmıştır. 1931 yılında emekli olduktan sonra Çitil Han'da bir süre komisyonculuk yapmış, bu suretle elde ettikleri gelirini de insanların hizmeti ve ihtiyaçları için sarfetmiştir.

 

Şahsiyeti :
İsmail Hakkı Efendi, soyadı kanunundan sonra TOPRAK soyadını almış olmakla birlikte, gerek eserlerinde, gerekse çeşitli vesilelerle İsmail İhrami, Hakkı, Garibu'llah, Garibu'llah-ı Sivasi, Karibu'llah, Refi'u'llah ve Vakinu'llah adlarıyla alakalı olarak, "İrşat vazifemizin evvelinde çok garip kaldık. Kendimize 'Allah'ın garibi' diye Garibu'llah diyorduk. Ama şimdi 'gayını kaf' ettik." demiştir. Böylece Garibu'llah "Karibu'llah (Allah'a Yakın) oldu diye buyurmuşlardır."

 

Tokatlı Mustafa Haki Efendi'ye olan muhabbetinden bir müddet Tokat'ta çalışan İhramcızâde, üstadının 1908 yılında Tokat Mebusu olarak İstanbul'a gitmesi üzerine Sivas'a nakletmiştir. 1919 yılında Haki Efendi'nin vefatı üzerine ; 23 Nisan 1920'de T.B.M.M'ye Sivas Mebusu olarak katılan Mustafa Taki Efendi'(Doğruyol)ye intisab etmiştir. Onunda 1925 yılında ahirete irtihali ile manevi yolun bir irşad görevlisi olarak onları misyonunu taşımış, gönüllere hizmet etmiştir.

İsmail Hakkı Toprak Efendi'nin hayatı ve şahsiyetini anlatan kendi kelamları her haliyle onun büyük bir şahsiyet sahibi olduğunu anlatıyor. Bazı güzel sözlerinden örnekler vererek kendi diliyle önder vasıflı insanlarda bulunması gereken hususları şöyle ifade etmişlerdir:

 

-İnsan ne ararsa zannında bulur.
-Muhabbeti olan hata görmez, görse de göz yumar.
-Şeriatı gözetiniz, şeriatı olmayanın tarikatı olmaz.
-Öl ama söz verme. Eğer vermiş isen o sözden de asla dönme.
-İdare ilmini öğrenin, insan kızınca şeytanın malı olur.
-Oğlum, Allah'ın rızasına kazan, gönlünü yap, işini O'na gördür.
-Neyi seversen onunla kalırsın, ne ile meşgul isen, o olursun!

Eserleri :
"Yare Yadigâr" Mevlid-i Nebi : İhramcızade İsmail Hakkı Toprak Efendi, mürşidi Sivaslı Mustafa Taki Efendi'nin mensur olarak yazdığı mevlidini sonradan nazma çekmiştir. Eserin manevi nazım şeklinde Türkçe olarak yazılan kısmı 175 beyittir. Eser 8 beyitlik Muhammed redifli Türkçe bir kaside ve Arapça 8 beyitlik bir na't ile birlikte toplam 191 beyittir. Eserin belli kısımlarında tekbir ve salavatlarda yar almaktadır. Bu eserinin yazma nüshaları mevcuttur. Kendisinin bizzat kurşun kalemle rik'a hattı ile yazmış olduğu nüshası Şeyhzadeoğlu Kütüphanesindedir. İsmi geçen eseri matbu olarak 1969 yılında Türkçe ve Arapça harflerle Dizerkonca matbaasında basılmıştır.

 

MEVLİDDİ'N-NEBİ ALEYHİSSELAM*
Bismi'llahi'r-rahmani'r-rahim

1.Elhamdülillah Elhamdülillah
Sen ekrem etdin bizleri ey şah

2-Hem o nebi-i ahir zamane
Ümmetlik ile verdin nişane

3.Ana hem Ali ve sahbına her an
Olsun salat u selam firavan

4.Anlar kietdi bu dini ihya
İzlerince gitdi eslafım amma

5.Bu aciz Hakkı bilmem ne etsem
Rah-ı selefde bir adım atsam

6.Derdim dem-a-dem aczim bilirdim
Lakin o Hadi da'imdi virdim

7.Tarih-i hicret olmuşdu ta ki
Bin üç yüz elli ve hem de iki

8.Rebi'u'l-evvel on dokuzuncu
Çeharşembe günü silk etdim inci

9.Rah-ı selefde bir kadem atdım
Hamden ve hamden bu lutfa yetdim.

10.Yatmışdım der-ruz kayluleye ben
Gördüm menamda bir zat-ı ahsen

11.Der ismim tevfik sana verildim 
Bu son sefedrinde ben sana erdim.

12.Her emrine Hak etti mübeyya
Lakin sen oku bir hoşça man'a

13.Elimde buldum bir dürr-i mevzun
Andan okudum ve oldum mahzun

14.Mevlud-ı pak-ıs Rasu'llahı
Görsem n'olurdu o yüzi mahı

15.Derken uyandım kendimi buldum
Dürr-i mensurla çok meşgul oldum

16.Üstadım Taki aleyhi'r-rahme
Yazmışdı mensur etmişdi tuhfe

17.Geldi dile ben eyledim cür'et
Aldı beni çok hüzn ile haclet

Sivas'a Hizmetleri :
İhramcızade İsmail Hakkı Efendi, asıl hizmetini yazdığı eserlerden ziyade; Sivas ve çevresinde yaptırdığı çeşitli eserler ile manevi rahle-i tedrisinden geçen büyükler vasıtasıyla yapmıştır. Bu yönüyle Sivas ve çevresinin maddi-manevi kalkınmasında rehberlik etmiş, unutulmaz hizmetler yapmıştır.

"İnsanların hayırlısı, insanlara faydalı olandır." Ölçüsünden hareket ederek Sivas ve çevresinin her türlü sosyal, kültürel ve iktisadi meseleleriyle ilgilenmiş, camii, okul, köprü, çeşme vb. eserlerin yapım ve onarımlarında önderlik etmiştir. Ayrıca çeşitli dernek ve vakıf başkanlıklarında bulunmak suretiyle hemen her alanda hizmetlerine ömür boyu devam etmişlerdir. Bir rivayete göre 106, başka bir rivayete göre de 154 eserin yapım ve tamiratına vesile olmuştur.

İhramcızade İsmail Hakkı Efendi'nin yapım veya tamirine vesile eserlerden bazıları şunlardır;

 

1- Sivas Ulu Camii'nin onarımı :
2- Hoca İmam Camii Minaresi
3- Sivas İmam-Hatip Lisesi
4- Hayırseverler Camii
5- Sofu Yusuf Camii
6- Serçeli Camii
7- Dikimevi Camii
8- Zara-Cencin Köyü İçme Suyu
9- Zara-Cencin Köyü köprüsü
10- Tozanlı Köprüsü
11- Sivas ve çevresinde muhtelif sebil çeşmeleri.

Vefatı:
Büyük İslam alimlerinden biri olan ve insanlığa imanın sevgiden geçtiğini öğreten İhramcızade İsmail Hakkı Toprak Efendi 02.08.1969 Cumartesi günü sabah saat 9.00 sularında vefat etmiştir. Cenaze namazı Sivas Paşa Camii'nde kılınmış ve kendisinin örneğinde onarım ve tamiri yapılan Sivas Ulu Camii haziresine defnedilmiştir.

 

 

Tarik-i Nakşibendi piri (ebcel) mürşid-i kamil
Garibu'llah Hakkı gavs-ı a'zam Şeyh İsmail
Engin gönlünde yüce muradı hasıl oldu
(Toprak) toprağa verildi Hakk'a vasıl oldu

İsmail Hakkı Toprak Efendi'nin Meşlahı, kasketi, gözlüğü, saati ve diğer şahsi eşyaları Darende'de Hulusi Efendi Şeyhzadeoğlu Özel Kütüphanesinde bulunmaktadır.